Tek Başına Namaz Kılan Kişi Kâmet Getirir mi? Sessizliğin İçinde Bir Davet Bazen bir odanın sessizliğinde, bazen bir yolculuğun ortasında… İnsan kendini yalnızca Allah’ın huzurunda bulur. Ezan sesinden uzak, camiden uzakta… O an akla gelen soru samimidir: “Tek başına namaz kılarken kâmet getirmeli miyim?” Bu soru sadece bir fıkıh meselesi değil, aynı zamanda içsel bir deneyimin, ibadetin ruhunu koruma isteğinin yansımasıdır. Bugün bu konuyu hem verilerle hem de hikâyelerle anlamaya çalışalım. Kâmetin Anlamı: Sadece Bir Çağrı mı, Yoksa Bir Bilinç Hâli mi? Kâmet, namazın başladığını ilan eden bir çağrıdır. Cemaatle namazda müezzin tarafından okunur, ama asıl anlamı “duruşa geçme”dir. Tek…
Yorum BırakKategori: Makaleler
Güneş Yanığı İzi Kalır mı? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Bir psikolog olarak insan davranışlarının ardındaki görünmeyen izleri incelemeye meraklıyım. Güneşin sıcak dokunuşu, tatil fotoğraflarındaki ışıltılı gülümsemelerle özdeşleşse de, ardında bıraktığı yanık izleri yalnızca deride değil, zihnimizde de yankı bulur. Güneş yanığı izi kalır mı? sorusu aslında yalnızca biyolojik bir değil, aynı zamanda psikolojik bir sorudur. Çünkü insan, her izde geçmiş bir deneyimi taşır. Bilişsel Psikoloji Perspektifinden: İzleri Hatırlamanın Gücü Bilişsel psikolojiye göre, her duyusal deneyim zihnimizde bir temsile dönüşür. Güneş yanığı, acı hissiyle birlikte “aşırıya kaçmanın bedeli” olarak hafızamızda yer eder. Bir daha aynı hatayı yapmamak için beynimiz bu deneyimi…
6 YorumGümüş Açılımı Nedir? Kültürlerin Işıltısında Bir Antropolojik Yolculuk Dünyayı anlamaya çalışan bir antropolog olarak her zaman şunu fark ederim: İnsanlar sadece dillerle değil, renklerle, sembollerle, objelerle de konuşurlar. Gümüş bu sessiz dillerin en etkileyicilerinden biridir. Parladığında geçmişi hatırlatır, karardığında zamanı taşır. “Gümüş açılımı nedir?” sorusu, sadece bir kimyasal bileşiğin ya da estetik tercihin ötesindedir; bu soru, insanın kendini ifade etme biçimlerinin derin katmanlarına dokunur. Antropolojik Açıdan Gümüş: Maddeden Anlama Antropolojide gümüş, bir metal olmanın ötesinde bir “anlam taşıyıcısı”dır. Tarih boyunca farklı kültürlerde gümüş, hem kutsal hem dünyevi bir madde olarak algılanmıştır. Eski Mezopotamya’da gümüş, ticaretin temel ölçüsüydü; ama aynı zamanda…
6 YorumKasacı Ne Demek? Görmezden Geldiğimiz Bir Zanaatin Ekonomi-Politik Yüzü Güçlü bir iddiayla başlayayım: “Kasacı” dendiğinde aklınıza yalnızca meyve-sebze kasası yapan biri geliyorsa, konuyu eksik biliyoruz—ve bu eksiklik, soframızdaki domatesin gerçek maliyetini perdeleyen bir kör nokta yaratıyor. Kasacı; sadece ahşap ya da plastik kasa üreten/tedarik eden usta değildir, aynı zamanda tedarik zincirinin görünmez omurgasını kuran kişidir. Kasanın hangi malzemeden, hangi ölçüde, nasıl bir ekosistemle üretileceğine o karar vermez belki; ama alınan her kararın yükünü sırtında taşır. O yüzden soralım: “Kasacı ne demek?” sorusu aslında “Gıdanın, emeğin ve atığın bedelini kim ödüyor?” sorusudur. Tanımın Ötesi: “Kasacı” Sadece Bir Meslek Adı mı? Dar…
4 YorumÖlümlü Dünya 2 Kaç İzlendi? Eğitim ve Öğrenme Üzerine Pedagojik Bir Yaklaşım Eğitim, sadece bilgi aktarımından çok daha fazlasıdır. Gerçek öğrenme, insanın düşünme, anlama ve hayatı yeniden şekillendirme kapasitesini dönüştüren bir süreçtir. Bir eğitimci olarak, öğrencilerime sadece derslerde öğrendikleri bilgiyi değil, aynı zamanda bu bilgiyi hayatlarında nasıl anlamlı hale getirebileceklerini öğretmeye çalışıyorum. Her birey, öğrenmenin dönüştürücü gücünü kendi deneyimleriyle keşfeder. Peki, “Ölümlü Dünya 2” gibi bir filmin izlenme sayıları, eğitimsel açıdan bize ne anlatabilir? Film izlemek, toplumun bir yansıması ve öğrenme sürecinin bir aracı olabilir mi? Bu yazıda, “Ölümlü Dünya 2” filminin izlenme sayılarını pedagojik bir bakış açısıyla ele alarak,…
8 YorumKanat Nasıl Yazılır? Bilimsel Merakla Dilin Derinliklerine Yolculuk Bilimsel Merakla Başlayan Bir Yolculuk Dil, insan zihninin en büyüleyici icatlarından biridir. Kimi zaman bir kelimenin nasıl yazıldığı üzerine düşünmek, sadece dilbilgisel bir mesele gibi görünebilir; ancak bu küçük ayrıntılar, aslında kültürümüzü, tarihsel evrimimizi ve düşünme biçimimizi anlamanın da anahtarıdır. “Kanat nasıl yazılır?” sorusu ilk bakışta çok basit gibi dursa da, yazım bilimi (ortografi), dil evrimi ve insan beyninin dil işlemesi üzerine düşündüğümüzde çok daha derin anlamlar taşır. Bu yazıda, “kanat” kelimesinin yazımını yalnızca bir dil bilgisi kuralı olarak değil, bilimsel ve kültürel bir fenomen olarak ele alacağız. “Kanat” Kelimesinin Doğru Yazımı:…
8 YorumStrafor Köpük Guaj Boya ile Boyanır mı? Nesneler, Renkler ve Toplumun Görünmeyen Kodları Bir Sosyoloğun Daveti: Nesneler Üzerinden Toplumu Anlamak Bir sosyolog olarak, toplumu anlamak için yalnızca insanlar arasındaki ilişkilere değil, onların çevrelerindeki nesnelerle kurduğu bağlara da bakarım. Strafor köpük gibi basit görünen bir malzeme, toplumsal yapının nasıl işlediğine, cinsiyet rollerinin nasıl inşa edildiğine ve estetiğin nasıl toplumsallaştığına dair derin ipuçları sunar. “Strafor köpük guaj boya ile boyanır mı?” sorusu ilk bakışta teknik bir merak gibi görünür, ama aslında sosyolojik bir anlam taşır: İnsan, bir şeyi dönüştürmek istediğinde hangi araçlara, hangi rollere ve hangi anlamlara başvurur? Toplumsal Normlar ve Üretim…
8 YorumSatın Alınan Uçak Bileti İptal Edilebilir Mi? Bir Tarihsel Perspektiften İnceleme Bir tarihçi olarak geçmişi incelerken, bazen, bugünün en sıradan görünen olaylarının bile tarihte önemli kırılma noktalarına işaret ettiğini fark ediyorum. Bazen basit bir soru, zaman içinde çok daha derin bir anlam taşır. Bugün birçoğumuzun sıkça karşılaştığı bir konu, “Satın alınan uçak bileti iptal edilebilir mi?” sorusu. Bu soru, sadece modern ulaşımın karmaşık dünyasında karşılaştığımız bir sorun gibi görünebilir, ancak aslında insanlık tarihinin geniş bir perspektifinden bakıldığında, havacılığın gelişimi ve seyahat özgürlüğü ile doğrudan bağlantılıdır. Uçak biletlerinin iptali meselesi, sadece ekonomik bir mesele değil, aynı zamanda toplumsal dönüşümlerin, değişen beklentilerin…
4 YorumIşın Karaca Kanser Mi? — Hastalık, Bilgi ve Varlık Üzerine Felsefi Bir Bakış Filozofun Sorusu: Suskunluk, Belirsizlik ve İnsan Durumu Her insan, kendi bedeni hakkında sessiz bir anlaşma yapar: hangi acıyı mıhlar, hangisini gömüp saklar. Filozof, bu anlaşmanın altındaki varlıkî gerilimi okumaya çalışır: İnsan ne zaman hastalığını ilan eder, ne zaman susar? İllâ da tanımlamak, ad koymak istediğimiz o çizgi nerede belirir? “Işın Karaca kanser mi?” sorusu, yalnızca bir sağlık durumu sorgulaması değil; insanın bilgiyle, etikle ve varoluşuyla kurduğu ilişkinin yansımasıdır. Bu yazıda, etik, epistemoloji ve ontoloji açısından bu tür bir sorunun nasıl ele alınabileceğini göstereceğim. Amacım kesin bir tanı…
8 YorumHalvet Etmek Ne Demek TDK? Sessizliğin ve İçe Dönüşün Derin Anlamı Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre “halvet etmek” kelimesi, “bir kimseyle baş başa kalmak, yalnız kalmak” anlamına gelir. Ancak bu sade tanımın ötesinde, “halvet” kavramı tarih boyunca yalnızlığın, içe dönüşün ve manevi derinliğin sembolü olmuştur. Halvet etmek, sadece fiziksel bir yalnızlık değil; aynı zamanda insanın kendi benliğiyle, düşünceleriyle ve duygularıyla karşılaşma cesaretidir. Kelimenin Kökeni: Arapçadan Gelen Sessizlik “Halvet” kelimesi Arapça kökenlidir ve “halâ” kökünden türetilmiştir; bu kök, “boş olmak” ya da “tenha kalmak” anlamına gelir. Bu bağlamda halvet etmek, bir boşluk yaratmak, kalabalığın gürültüsünden sıyrılıp kendi iç sesini duyabilmek anlamını…
8 Yorum